Norwegia prześciga również Francję

Fundamentem elektromobilności w Norwegii były środki pozyskane z naturalnych bogactw tego kraju, czyli z ropy i gazu. Cennym uzupełnieniem już na starcie okazało się wykorzystanie energii odnawialnej. Pytanie brzmi – czy jakikolwiek inny kraj z naszego najbliższego otoczenia może osiągnąć podobne rezultaty? Zobaczmy, jak sytuacja wygląda we Francji, która – przypomnijmy – jest nuklearną potęgą Europy.

Jak się okazuje, ograniczanie dotacji na elektromobilność nie jest wyłącznie typowe dla polskiej gospodarki. Dotacje redukuje także Francja.

Francuski rząd o połowę zmniejszył budżet dotacji na zakup pojazdów elektrycznych z 1,4 mld euro w 2024 r. do 700 mln euro w 2025 r. To kwota porównywalna z budżetami innych krajów europejskich, takich jak Niemcy i Włochy, które również ograniczają swoje dotacje.

Co ciekawe, Francja nie rezygnuje przy tym z planów w zakresie elektromobilności. Zamierza do 2030 r. produkować dwa miliony pojazdów elektrycznych rocznie. W dalszej perspektywie chodzi o zwiększenie sprzedaży samochodów elektrycznych do 66% nowych rejestracji i osiągnięcie 15%-owego udziału pojazdów elektrycznych w całej flocie samochodowej. Obecnie jest to zaledwie 2% (stan na grudzień 2024 r.).

A jak sytuacja wygląda obecnie? We wrześniu 2024 r. udział nowych rejestracji pojazdów elektrycznych we Francji wynosił 20,1%. W latach 2018-2022 rozdano ponad milion eko-bonusów, w szczególności dla wiejskich gospodarstw domowych w celu zwiększenia sprzedaży pojazdów elektrycznych. Skutecznie wycofywano także diesle – we wszystkich złomowanych pojazdach diesle miały 75-procentowy udział, a ich średni wiek wynosił 19 lat.

Z jednej strony – ogólnym założeniem jest eliminacja pojazdów spalinowych. Z drugiej – zamiana ich na pojazdy elektryczne pozostaje wyzwaniem dla wielu krajów.

W samej tylko Francji zaledwie 34% populacji popiera zakaz sprzedaży nowych pojazdów spalinowych do 2035 roku. Wynika to z faktu, że większość Francuzów uważa, że pojazdy elektryczne są tak samo szkodliwe dla środowiska, jak silniki spalinowe. Dostrzegają to również producenci samochodów, którzy rewidują plany biznesowe i utrzymują w ofercie wysoki odsetek pojazdów spalinowych.

Ciągle nie udaje się też obniżyć ceny pojazdów elektrycznych do poziomu konkurencyjnego względem aut spalinowych. To raczej ceny pojazdów spalinowych są sztucznie podnoszone, tak aby elektryki stały się „opłacalne”. Nadal jedynym czynnikiem wyraźnie stymulującym popyt na elektryki jest dofinansowanie ich zakupu.

Norwegia, światowy lider we wdrażaniu pojazdów elektrycznych, finansuje swoją transformację z przychodów z przemysłu naftowego i gazowego. Dysponując państwowym funduszem majątkowym o wartości ponad 1700 miliardów dolarów, kraj może oferować zachęty finansowe bez obawy o utratę wpływów z podatków.

Energia elektryczna w Norwegii pochodzi niemal w całości z elektrowni wodnych, dzięki czemu korzystanie z pojazdów elektrycznych jest zarówno przyjazne dla środowiska, jak i ekonomiczne. Koszty energii elektrycznej należą do najniższych w Europie, co zapewnia przystępną cenę prądu dla wszystkich kierowców.

Od kilku lat Norwegia prowadzi szereg działań mających na celu zachęcenie kierowców do korzystania z pojazdów elektrycznych. Wysokie podatki importowe i rejestracyjne od pojazdów spalinowych, w połączeniu ze zwolnieniami dla pojazdów elektrycznych, działają jako pośrednie dotacje. Do 2021 r. te korzyści podatkowe oszacowano na około 3 mld euro.

Właściciele pojazdów elektrycznych korzystają również z innych przywilejów: zwolnienia z podatku VAT (25%), bezpłatnego parkowania w wielu obszarach, dostępu do pasów dla autobusów oraz obniżek do 50% podatków drogowych i opłat promowych. Środki te sprawiają, że pojazdy spalinowe są znacznie mniej atrakcyjne, przyczyniając się do zwiększenia popytu na samochody elektryczne.

Ulgi podatkowe miałyby niewielki wpływ bez wydajnej sieci ładowania. Norwegię zamieszkuje ok. 5,5 miliona obywateli. Mają oni do dyspozycji 13 000 punktów ładowania, w tym 1 600 stacji szybkiego ładowania. W samym Oslo znajduje się 2 000 stacji.

Co więcej, niska gęstość zaludnienia i przewaga domów jednorodzinnych ułatwiają instalację domowych punktów ładowania, zmniejszając zależność od infrastruktury publicznej.

Dla porównania, Francja (liczba mieszkańców wynosi tu prawie 70 milionów) posiada niemal 150 000 publicznych punktów ładowania, ale i tak cierpi z powodu niewystarczającego pokrycia obszarów wiejskich.